کشور ما ایران در منطقه جغرافیایی مستعد زلزله قرار دارد و سبک بودن سازه ها و مصالح مورد استفاده بسیار با اهمیت می باشد. کاهش خسارت مالی و جانی در مواجهه با بلایای طبیعی همچون زلزله و سیل در مناطقی که در معرض این خطرات قرار دارند از دلایل اصلی سبک سازی ساختمان می باشد. علاوه بر کاهش خسارات جانی و مالی ، کاهش هزینه ها ی ناشی از ساخت و ساز ، صرفه جویی در مصرف انرژی و کوتاه شدن مدت زمان ساخت از مزایای سبک سازی ساختمان به شمار می آیند. میزان خرابی سازه و ساختمان و تلفات ناشی از آن با وزن ساختمان و وزن سازه رابطه مستقیمی دارد و هرچه سازه و ساختمان سنگین تر باشد، احتمال تخریب آن نیز دو چندان می شود.
به طور کلی دو روش برای سبک سازی ساختمان ارائه می گردد. روش اول سبک کردن اجزای باربر ساختمان می باشد و روش دوم سبک کردن سازه ساختمان می باشد.
استفاده از بتن سبک برای اجرای اسکلت بتنی:
در صنعت ساختمان بتن از مصالح مهم، کارآمد و مدرن است. اسکلت بتنی شامل شبکه ای از آهن و بتن می باشد که برای سبک کردن این اسکلت می توان از بتن سبک استفاده کرد و کاربرد های متنوعی دارد.
انواع بتن های سبک:
بطور کلی انواع بتن سبک به سه دسته بتن سبک دانه، بتن اسفنجی، و بتن ریز دانه تقسیم می گردد.
بتن سبک دانه :
بتن سبک دانه
در بتن سبک دانه به جای دانه های شن و ماسه از ذرات سبک تری استفاده می شود که وزن کمتری دارد و در عین
حال استحکام سازه را پایین نمی آورد. این نوع بتن خود شامل دو دسته طبیعی و غیر طبیعی می شود که دانه های
طبیعی شامل دانه دیاتومه، پوکه معدنی، توف ، شیل و اسلیت منبسط شده هستند و دانه های غیر طبیعی شامل
دانه لیکا در اندازه های مختلف، ورمیکولیت سرباره، پس مانده زغال کک اشاره کرد.
بتن اسفنجی:
بتن اسفنجی بتنی است که در آن حفره های هوا و گاز باعث ایجاد تخلخل می شوند ودر نهایت یک بتن سبک را به
وجود می آورند.یکی از راههای ساختن بتن سبک ایجادحباب های گاز در ملات خمیری مخلوط بتن می باشد و حباب
ها باید در ضمن اختلاط ،تراکم و پایداری خود را حفظ کنند. بتن اسفنجی نام‌های دیگری ازقبیل بتن متخلخل، بتن
کفی و بتن گازی نیز دارد.
بتن گازی:
این نوع بتن نوعی از بتن اسفنجی می باشد که در نتیجه یک واکنش شیمیایی که گاز را در ملات تازه ایجادمی کند؛ ساخته می شود.این بتن هنگامی که سخت می شود شامل تعداد زیادی حباب های گازی می باشد. این بتن به علت وزن کم وخواص عایق بندی حرارتی باعث کاهش جرم ساختمان و صرفه جویی در مصرف انرژی می شود. از خواص عمده بتن گازی وزن کم، مقاومت مناسب، عایق بندی حرارتی و مقاوم در برابر آتش سوزی را می توان برشمرد.جرم حجمی پایین، نسبت مناسب مقاومت به جرم حجمی، عایق بندی مناسب حرارتی و ثبات حجمی و جمع شدگی کم بعد از خشک شدن باعث شده این ماده دربسیاری از کشورهای جهان با شرایط اقلیمی مختلف تولید و مورد استفاده قرار گیرد.
بتن کفی :
این نوع بتن که با نام فوم بتن یا بتن هوادار نیز شناخته می شودبا افزودن یک ماده کف زا، معمولا بعضی شکل های پروتئین هیدرولیز شده یا صابون صمغی به مخلوط، ساخته می شود. ماده کف زا در ضمن اختلاط با سرعت زیادی حباب های هوا را تولید می کند، هم چنین نسبت به بتن معمولی دارای مقاومت بهتری در مقابل آتش می باشد.
بتن بدون ریزدانه:
بتن از سه جزء سیمان، آب، شن و ماسه تشکیل می شود. این بتن ماسه ندارد و تنها از سیمان، آب و شن تشکیل شده است. حذف ماسه از بتن هم وزن آن را کاهش می دهد و هم به دلیل دارا بودن تنها شن ( دانه درشت ) دارای تخلخل بیشتری است که باعث سبک شدن بتن و در نتیجه سبک شدن ساختمان می شود.
بتن پلیمری:
بتن پلیمری یا بتن رزینی بتنی است که به جای آب که ماده حلال در بتن است در آن از رزین استفاده شده است و به جای دانه های شن و ماسه در آن از الیاف پلیمری استفاده می گردد که با این تغییرات در فرمولاسیون بتن، بتن پلیمری به وجود آمده که هم نسبت به بتن معمولی سبک تر است و هم بر خلاف بتن های معمولی که آب دوست هستند بزرگترین مشکل ان ها جذب آب است. این بتن خاصیت آبگریزی بالایی دارد و عایق خوبی برای رطوبت، حرارت، برودت و صدا است و هزینه تولید آن نیز به مراتب پایین تر از از سایر مصالح مورد استفاده در فرآیند سبک سازی ساختمان است.
بتن الیافی:
بتن مسلح یا بتن الیافی بتنی است که با سیمان هیدرولیکی مصالح سنگی ریز دانه و درشت دانه و الیاف مجزا و غیر پیوسته ساخته می شود. هدف از مسلح نمودن بتن یا الیاف افزایش مقاومت کششی جلوگیری از توسعه ترک ها و افزایش سختی به وسیله انتقال تنش در عرض مقطع یک ترک می باشد. بدین ترتیب در مقایسه با بتن بدون الیاف امکان تغییر شکل های بزرگتری فراهم می شود.
استفاده از اسکلت فلزی سبک در سبک سازی ساختمان:
یکی از راههای سبک سازی ساختمان سبک کردن اسکلت آن می باشد، زیرا بیشترین وزن ساختمان را اسکلت آن تشکیل می دهد. سازه سبک LSF سازه ای بسیار سبک است که نقش بسزایی در سبک سازی ساختمان دارد. با استفاده از سازه سبک LSF تا حد زیادی از هزینه های اجرای اسکلت فلزی کم می کند و باعث صرفه جویی در زمان می باشد.
از دیگر مزایای این سیستم قابلیت بازیافت آن می باشد که باعث شده این سازه به سازه های دوستدار محیط زیست معروف باشند و هم هزینه های بازسازی و نوسازی را کاهش می دهد. استفاده از این سیستم نسبت به اسکلت فلزی مرسوم برای کارفرمایان هزینه کمتری دارد.همچنین به علت آماده سازی و ساخت این اسکلت در کارخانه و سرهم شدن آن در کارگاه سرعت اجرای آن بالا می باشد . از این سیستم می توان برای سبک سازی ساختمان، خانه، ویلا، مدرسه، اداره و … استفاده کرد و پاسخگوی انواع سبک معماری و طراحی داخلی است.
برای آشنایی بیش تر با این سیستم می توانید به مطلب آشنایی با سازه های LSF در همین سایت مراجعه کنید.
سبک سازی ساختمان با کاهش وزن نمای ساختمان:
بخش هایی مانند نمای ساختمان، تزیینات داخلی ساختمان هم بخش هایی است که می توان با استفاده از برخی روش های نوین با کم کردن وزن آنها، به سبک سازی ساختمان پرداخت. بطور مثال استفاده از سیمان، سنگ، آجر و … در اجرای نمای ساختمان باعث بالا رفتن وزن ساختمان می گردد. استفاده از دیوار خشک، سقف کاذب در دیوار های داخلی و یا استفاده از فوم در نمای بیرونی نیز تا حدودی نقش موثری در سبک سازی ساختمان دارد.
برای آشنایی بیش تر با دیوار خشک و سقف کاذب می توانید به مطالب آشنایی بیش تر با دیوار خشک و سقف کاذب در این سایت مراجعه کنید.
مزایای سبک سازی ساختمان:
سبک سازی ساختمان یکی از دغدغه های اصلی کشورهای زلزله خیز مانند ایران است. سبک سازی ساختمان علاوه بر کاهش خطرات جانی و مالی به کاهش هزینه ها و صرفه جویی در انرژی هم منجر می گردد. همچنین با سبک سازی ساختمان ها به کاهش آسیب به محیط زیست کمک شایانی می گردد.